De Onlanden is een uitgestrekt natuurgebied ten zuidwesten van Groningen, op de grens tussen de provincies Groningen en Drenthe. Dit waterrijke landschap, dat fungeert als waterbergingsgebied, heeft zich ontwikkeld tot een paradijs voor vogels, natuurliefhebbers en wandelaars. Met uitgestrekte moerasgebieden, bloemrijke graslanden en kronkelende waterwegen biedt De Onlanden een unieke combinatie van natuur, recreatie en klimaatadaptatie.
Het gebied waar nu De Onlanden ligt, bestond oorspronkelijk uit veenweidegebied en landbouwgrond. Door de aanleg van kanalen en afwatering voor landbouw verdween het natuurlijke moerasland grotendeels. In de jaren 2000-2012 werd het gebied opnieuw ingericht om overstromingen in Groningen te voorkomen. De Onlanden werd een natuurlijk waterbergingsgebied, dat bij extreme neerslag water kan opvangen en de stad Groningen beschermt tegen overstromingen.
Tegelijkertijd ontstond er een uitgestrekt en gevarieerd natuurgebied, waarin zeldzame vogels, planten en dieren een thuis vonden. Tegenwoordig wordt De Onlanden beheerd door natuurorganisaties zoals Natuurmonumenten, die de biodiversiteit bevorderen en het gebied toegankelijk houden voor bezoekers.
De Onlanden biedt een uitgebreid netwerk van wandelpaden en fietsroutes, waaronder de populaire Onlandenroute en de Polderpadroute. Bezoekers kunnen genieten van uitgestrekte vergezichten over rietvelden en waterrijke moerassen, terwijl ze door het landschap wandelen of fietsen.
Het gebied staat bekend als een van de beste vogelspotplekken van Noord-Nederland. Enkele bijzondere vogelsoorten die hier te zien zijn:
Zeearend
Blauwborst
Zwarte stern
Porseleinhoen
Waterral
Langs de wandelroutes zijn speciale vogeluitkijkpunten en observatiehutten ingericht om de dieren in alle rust te kunnen bewonderen.
Een van de hoogtepunten van het gebied is de uitkijktoren van De Onlanden. Vanaf deze 26 meter hoge toren heb je een panoramisch uitzicht over het hele gebied en kun je bij helder weer zelfs de Martinitoren in Groningen zien.
Door de vele watergangen en meren in De Onlanden is het een uitstekende plek om te kanovaren of suppen. Dit biedt een uniek perspectief op de natuur en een kans om dieren van dichtbij te observeren zonder ze te verstoren.
Met zijn ongerepte landschappen, spiegelende waterpartijen en indrukwekkende luchten is De Onlanden een favoriete locatie voor natuurfotografen. Vooral bij zonsopgang en zonsondergang biedt het gebied spectaculaire beelden.
De Onlanden herbergt een unieke mix van moerasgebieden, rietvelden, graslanden en open water, wat zorgt voor een rijke biodiversiteit.
Vogels: Zeearenden, kiekendieven, lepelaars, ooievaars en ganzen.
Zoogdieren: Reeën, otters, vossen en marterachtigen.
Amfibieën en insecten: Kikkers, salamanders, libellen en zeldzame vlinders.
Het natuurbeheer zorgt ervoor dat er begrazing plaatsvindt met Schotse hooglanders en konikpaarden, waardoor het landschap op een natuurlijke manier open blijft.
De Onlanden ligt net ten zuidwesten van Groningen en is bereikbaar via Haren, Peize en Eelde. Het gebied is goed toegankelijk per fiets, auto en openbaar vervoer. Parkeren kan bij verschillende ingangen, zoals bij de Onlanderij, een informatiecentrum en horecalocatie aan de rand van het gebied.
De Onlanden is het hele jaar door prachtig, maar elk seizoen heeft zijn eigen charme:
Lente: Broedseizoen, veel vogelactiviteit en bloeiende planten.
Zomer: Ideaal voor watersporten en uitgestrekte groene landschappen.
Herfst: Kleurrijke natuur en migrerende vogels.
Winter: IJzige moeraslandschappen en kans op schaatsen bij langdurige vorst.
De hoofdwandelpaden zijn rolstoelvriendelijk en er zijn meerdere rustpunten en bankjes langs de routes. De observatiepunten en uitkijktoren zijn toegankelijk voor iedereen.
© 2025 All Rights Reserved.